Shock

SHOCK

Wat is een shock?
Een shock treedt op wanneer iemand te weinig circulerend volume heeft. Dat wil zeggen dat je te weinig bloed in je lichaam hebt. 

Is een shock levensbedreigend? 
Ja. 

Hoe raakt iemand in een shock?
Dit kan op verschillende manieren gebeuren:
- Door een uitwendige bloeding, deze is natuurlijk zichtbaar en iedere EHBO'er houdt er dan ook rekening mee dat een slachtoffer met veel bloedverlies in een shock kan gaan.  

- Door een inwendige bloeding, deze zijn niet altijd zichtbaar. Neem bijvoorbeeld een blauwe plek, dat is een duidelijk zichtbare inwendige bloeding, maar soms komt het voor dat men een klap in de mild krijgt (Bijvoorbeeld: doordat hij/zij ineens moet remmen op de fiets en het stuur in z'n mild terecht komt) en dat er een niet zichtbare inwendige bloeding ontstaat. Deze bloeding gaat (meestal) niet zo snel, dus het kan gebeuren dat de betreffende persoon pas uren later ineens in een shock raakt. 

Wat gebeurt er bij een shock? En hoe herken ik een shock?
Het proces van de shock is 'spiraalvormig'. Je begint aan de buitenkant een daalt af in een negatieve spiraal. Deze ziet er als volgt uit: (zie afbeelding)

Bij een shock worden de volgende organen stilgezet:

1 Als eerste onttrekt je lichaam het vocht aan je huid en slijmvliezen.
  zichtbaar: het slachtoffer ziet bleek, grauw, heeft spitse neus, bleke nagelbedden en dorst. LET OP: je mag het slachtoffer absoluut geen drinken geven!
2 Als tweede onttrekt je lichaam het vocht aan je spieren en onderhuids bindweefsel.
zichtbaar: het slachtoffer wordt slap en trillerig.
3 Als derde worden je spijsvertering, lever en milt stilgezet. Dit is niet zichtbaar.
4 Als vierde worden je nieren stilgezet. Het slachtoffer gaat dan niet meer naar de wc. 
5 En als laatste vallen je hersenen (als eerste), je longen (als tweede) en je hart (als laatste uit).

Wat moet ik doen?
- Stel het slachtoffer gerust, laat hem bij voorkeur liggen. 
- Stelp eventuele uitwendige bloedingen.
- Schakel professionele hulp in (bel 1-1-2).
- Zorg dat het slachtoffer bij bewustzijn blijft. Blijf tegen hem/haar praten, laat het slachtoffer zelf niet praten.
- Houd het slachtoffer warm, laat hem/haar niet drinken! (Bij shock blijft het vocht in de maag door verminderde werking van het spijsverteringskanaal. Hierdoor ontstaat een grotere kans op braken).
- Houd de luchtweg vrij en beoordeel eventuele letsels van het slachtoffer.

Opmerking:
De uitdrukking 'Hij was in shock' (als gevolg op een schokkende gebeurtenis) slaat eigenlijk nergens op.